michel onfray over ontucht in openlucht

Nieuw Wereldtijdschrift, jaargang 17, nr. 1



In dit fragment uit zijn weldra ook in het Nederlands verkrijgbare boek ' Le Désir d'être un volcan' ergert Michel Onfray zich aan de bewering van zijn confrater Michel Ragon dat de armen niet losbandig zijn. Het kost Onfray uiteraard weinig moeite om ons van het tegendeel te overtuigen.

Van oudsher worden seksuele waarden gekoppeld aan allerlei sociale, nationale, culturele of religieuze tegenstellingen. Het hoeft dan ook geen verwondering te wekken dat éénzelfde sociale groep, land of cultuur vaak de meest uiteenlopende, ja zelfs tegenstrijdige kwaliteiten krijgt toegedicht: het volstaat om er aan te herinneren welke uiteenlopende deugden of ondeugden werden toegeschreven aan Italianen en Hollanders, Christenen en joden, zwarten of het proletariaat. Alleen reeds in de loop van Onfray's kleine artikel zien we het proletariaat evolueren van de belichaming van de echtelijke trouw tot vertegenwoordiger van een eeuwenoude libertijnse onderstroom.

We kunnen Onfray alleen maar gelijk geven als hij een stereotypering van 'de armen'
aanvecht. Maar we willen hem niet volgen als hij ons vervolgens een nieuwe stereotypering opdringt. Er wordt ons een promiscue, puur zinnelijke, onvruchtbare en speelse seksualiteit als libertijns ideaal voorgehouden. En we leren dat dit ideaal de 'subversie' is van het trouwe, vruchtbare, geestelijke en ernstige gedoe van.... jawel: het burgerlijke echtpaar in zijn troosteloze echtelijke bed. Een staaltje van helder denken! Alsof dat nog niet voldoende is, wordt dit mythische echtpaar met zijn even mythisch gedrag ook nog eens gepromoveerd tot de hoogburcht van de gevestigde orde. En ja hoor: wie niet trouw is maar ontrouw, wie niet vruchtbaar vrijt maar onvruchtbaar, wie het zinnelijk genot laat primeren boven de 'geestelijke' liefde, bestormt niet alleen het echtelijke bed, maar doet zowaar de gehele gevestigde orde op haar grondvesten daveren: 'Losbandigheid is altijd de speerpunt geweest van elke steek in de flank van Behemoth'. Of: het afgezaagde verhaaltje van don Juan als don Quichotte....

Van eenzelfde soort geestelijke armoede getuigt een ander geliefkoosd stereotype dat we helaas niet alleen bij Onfray aantreffen: het schrikbeeld van de 'joods-christelijke' seksuele vijandigheid uitgespeeld tegenover 'de Oosterse, Chinese of Indiase erotiek' en 'de Occitaanse troubadours'. Wat een intellectueel hoogstandje! Terwijl onder het motto 'het leven is elders' - ongeveer zoals de liefde alleen maar buiten het huwelijk - van oudsher in Europa de zwoelste fantasieën werden gekoesterd over het gebeuren in Oosterse harems en de bijbehorende Kama-Soetra, krijgt men in de bazaar van Teheran natte dromen bij de gedachte
alleen al aan het Westen en zijn Playboy (of de grafische voorlopers ervan die overigens model stonden voor nogal wat 'Oosterse illustraties'). En in het voormalige Oostblok konden wulpse fantasieën over het Vrije Westen zelfs betonnen muren aan het wankelen brengen. (Wie dat nog niet door had, hoeft in hetzelfde nummer van het wereldtijdschrift alleen te lezen wat de Pakistaan Zameenzad uitgerekend over de Nederlanders, de Denen en de Zweden te vertellen heeft!).

Waaruit nogmaals blijkt dat filosofen niet altijd verlichte geesten zijn, al blijven hun zoete broodjes blijkbaar goed verkopen..

© Stefan Beyst, 2001.










 fndeel fbvolg    twitter
 
beeld van de week

zelfomslag